Φορτώνετε βάρη στον ελληνικό λαό που είχε καταφέρει να πετάξει από τις πλάτες του.
*Ομιλία Γ. Αρβανιτίδη για τον Προϋπολογισμό του 2017
(Ειδικός Εισηγητής Δημοκρατικής Συμπαράταξης)
Tο θέμα των ημερών είναι η απόφαση του EUROGROUP για το χρέος, η οποία αυτή τη φορά είναι καλή, όχι σαν το «καταραμένο» PSI.
Έτσι δεν είναι;
Ακούστε.
Είναι προκλητικό να μας ζητάτε να ζούμε, για όσο σας βολεύει, τη «Μέρα της Μαρμότας», όπου το μοτίβο λέει πως όλα τα δεινά συνέβησαν πριν από εσάς και όλα τα καλά συμβαίνουν μετά από εσάς.
Να λέτε ότι «δεν πειράζει που χύσαμε την καρδάρα με το γάλα», τώρα πρέπει να είμαστε χαρούμενοι που πήρατε πίσω ένα ποτήρι.
Δεν θα μπω σε αυτή τη συζήτηση, όχι τουλάχιστον με τον τρόπο που προσπαθεί να παρουσιάσει τα πράγματα η Κυβέρνηση.
Κι αυτό γιατί προσπαθώ συνειδητά να αποφεύγω επιφανειακές συζητήσεις, είτε αφορούν το χθες, είτε αφορούν το σήμερα.
Υπάρχει, όμως, τρόπος, αν θέλετε, να κάνουμε την πραγματική συζήτηση.
Αν, όντως, θέλετε:
- να μάθουμε και να μάθει ο ελληνικός λαός την αλήθεια για το πώς φτάσαμε ως εδώ,
- να τελειώνουμε με τους μύθους που κάποιοι εσκεμμένα καλλιεργούν για να θολώσουν τα νερά,
- να έχουμε πραγματική κάθαρση και απόδοση ευθυνών,
Και τότε θα κάνουμε πραγματικό ταμείο.
- Τότε το πολιτικό σύστημα θα έχει κάνει ένα αποφασιστικό βήμα για να επανακτήσει τη χαμένη του αξιοπιστία.
- Τότε θα μπορούμε να πούμε, καθαρά και ξάστερα, ότι δεν είμαστε όλοι ίδιοι.
- Τότε η συζήτηση για το χθες και το σήμερα θα αποκτήσει ουσία και, ίσως υποχρεωθούν κάποιοι να απολογηθούν για τη ζημιά που έκαναν, ίσως κάποιοι άλλοι ζητήσουν συγγνώμη για τον τρόπο με τον οποίο πολιτεύτηκαν.
- Τότε θα ξέρουμε στα σίγουρα τι δεν πήγε καλά, τι έφταιξε, ποια λάθη έγιναν και πως φτάσαμε εδώ που φτάσαμε.
Ο κ. Χουλιαράκης, στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων, παρομοίασε την κατάρτιση του Προϋπολογισμού με μια εξαιρετικά δύσκολη άσκηση.
Μια άσκηση με συνεχή διλήμματα, στην οποία πρέπει να πετύχουμε πολλούς στόχους με ένα και μόνο εργαλείο: το πλεόνασμα που προκύπτει – εάν προκύπτει – κάθε φορά, ανάμεσα στα έσοδα και τα έξοδα.
Κάτι σαν μια άσκηση ισορροπίας ενός ακροβάτη – θα έλεγα εγώ – ο οποίος προσπαθεί να σταθεί όρθιος σε τεντωμένο σκοινί, γνωρίζοντας πως κάθε βήμα του πρέπει να είναι μετρημένο και προσεκτικό.
Ο κ. Υπουργός έχει δίκιο, δεν λέει όμως όλη την αλήθεια.
Αν η Κυβέρνηση θέλει πράγματι να πει όλη την αλήθεια στον ελληνικό λαό, πρέπει να εξηγήσει γιατί η χώρα βρίσκεται ακόμα μετέωρη πάνω σε τεντωμένο σκοινί.
Γιατί υποχρέωσε την κοινωνία να μετατραπεί σε έναν σύγχρονο «Σίσυφο» και να φορτωθεί ξανά βάρη τα οποία είχε καταφέρει με κόπο και θυσίες να πετάξει από τις πλάτες της.
- Να εξηγήσει γιατί από την οριακή ανάπτυξη της οικονομίας το 2014 επιστρέψαμε στην ύφεση το 2015 και το 2016.
- Γιατί η Κυβέρνηση κόβει το ΕΚΑΣ και τις συντάξεις, αφού παρέλαβε μια οικονομία χωρίς ελλείμματα.
- Γιατί το ελληνικό κράτος έχασε έσοδα 6 δις € από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων.
- Γιατί η χώρα δεν βρίσκεται ήδη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, στο οποίο είχε εξασφαλίσει τη συμμετοχή της από το 2014 με την προληπτική γραμμή στήριξης των 11 δις €.
- Γιατί τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις βρέθηκαν ξαφνικά με τη θηλιά των capital controls.
- Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛ συνεχίζουν να συκοφαντούν το PSI με το οποίο η χώρα μείωσε το χρέος της κατά 138 δισ. €, όταν οι ίδιοι αυτές τις μέρες υποτίθεται ότι έδωσαν μια παρόμοια μάχη στις Βρυξέλλες.
Μια εθνική γραμμή και συνεννόηση για την οποία η Δημοκρατική Συμπαράταξη και η Φώφη Γεννηματά δίνουν μάχη εδώ και καιρό, αλλά φαίνεται δυστυχώς ότι στο πολιτικό σύστημα δεν αρκούν 7 χρόνια μνημόνιο για να ξεπεράσει τις παιδικές του ασθένειες.
- Γιατί από το περίφημο «mail Χαρδούβελη» με μέτρα 1 δις €, φτάσαμε στο 3ο μνημόνιο με μέτρα 12,5 δις € και παραχώρηση του συνόλου της δημόσιας περιουσίας στους δανειστές για 100 χρόνια.
- Γιατί οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του δημοσίου προς τρίτους από 3,7 δις € το 2014, έφτασαν τα 7,6 δις € το 2015, και το Σεπτέμβριο του 2016 βρίσκονταν στα 6,2 δις €.
- Γιατί πανηγυρίζετε για ένα πλεόνασμα 2% που θα έρθει – αν έρθει – ως αποτέλεσμα εξαντλητικής φορολόγησης και όχι ως αποτέλεσμα ανάπτυξης.
- Γιατί, αντί για δίκαιη κατανομή των βαρών, από τα επιπλέον 2.5 δις € που φορτώνει στους πολίτες ο προϋπολογισμός, το 94% είναι φόροι και μόλις το 6% περικοπές δαπανών.
- Γιατί, σε τελευταία ανάλυση, φέρατε έναν προϋπολογισμό που διαμοιράζει τη φτώχεια, παίρνοντας λεφτά από τους φτωχούς για να τα δώσετε στους ακόμα φτωχότερους.
Κι εδώ τα ερωτηματικά είναι πολλά.
Ο προϋπολογισμός του 2017 είναι ο χειρότερος των τελευταίων ετών για την αυτοδιοίκηση.
H μείωση των συνολικών εσόδων υπολογίζεται στο 10%, αν συνυπολογίσουμε, μεταξύ άλλων, την άρνηση της Κυβέρνησης να αποδώσει τη νέα γενιά παρακρατηθέντων.
Και βέβαια, όπως είπα και στην επιτροπή, ούτε λόγος για την αποτελεσματικότητα των δαπανών, που είναι και το μεγάλο ζητούμενο.
Αν, δηλαδή, τα λεφτά που θα πληρώσουν οι πολίτες πρόκειται να πιάσουν τόπο.
Ξέρω ότι οι απαντήσεις είναι δύσκολες.
- Είναι επώδυνο να παραδεχτείτε ότι ζητάτε από τους πολίτες να γυρίσουν δύο χρόνια πίσω, μόνο και μόνο για να πληρώσουν το τίμημα του εγωισμού σας.
- Είναι δύσκολο να παραδεχτείτε ότι τα παιχνίδια εξουσίας με τους ΑΝΕΛ δεν οδηγούν πουθενά.
- Είναι, ίσως, ανυπόφορο να παραδεχτείτε ότι κάθε σας αποτυχία φέρνει όλο και πιο κοντά στην Κυβέρνηση τη νεοφιλελεύθερη Δεξιά.
Όσο κι αν η Κυβέρνηση επιλέγει να κρύβεται πίσω από τους αριθμούς για να μην κάνει την πραγματική συζήτηση, εμείς θα επιμένουμε ότι το πολιτικό σύστημα πρέπει να κάνει υπέρβαση.
Έχει έρθει η ώρα να χτίσουμε μια εθνική γραμμή η οποία θα επιτρέψει στη χώρα να ανακάμψει.
Κι ένα μεγάλο μέρος της πραγματικής συζήτησης που οφείλουμε να κάνουμε, αφορά τον τρόπο με τον οποίο παράγει πλούτο η χώρα.
Έχω μπροστά μου ένα πίνακα της ΕΛΣΤΑΤ με την ποσοστιαία κατανομή του ΑΕΠ ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας.
Πόσο συμβάλει, δηλαδή, κάθε κλάδος στον συνολικό πλούτο που παράγει η χώρα.
Το 2015 είχαμε ένα ΑΕΠ κοντά στα 175 δις €, στο οποίο συνέβαλαν περίπου 100 κλάδοι οικονομικής δραστηριότητας από τον πρωτογενή, τον δευτερογενή και τον τριτογενή τομέα.
Αν προσθέσουμε τα ποσοστά όλων των κωδικών του πρωτογενή τομέα, με τους υπόλοιπους κωδικούς που περιέχουν τη λέξη «παραγωγή», θα δυσκολευτούμε να περάσουμε το 8%.
Από αυτό το ποσοστό, περίπου το μισό προέρχεται από τους αγρότες, τους κτηνοτρόφους και τους αλιείς.
Μας ικανοποιεί το ποσοστό αυτό;
Μας ικανοποιεί, μια χώρα όπως η Ελλάδα, που η γη της παράγει τα πάντα και σε εξαιρετική ποιότητα, να παίρνει από τη διαδικασία αυτή μόλις το 4%;
Η απάντηση είναι προφανής.
Άρα, λοιπόν, το πρώτο πράγμα που έπρεπε να κάνει η Κυβέρνηση είναι να δει πώς συντίθεται το ΑΕΠ της χώρας:
- στο σύνολο,
- ανά κλάδο
- ανά γεωγραφική περιοχή.
- ποια είναι τα προβλήματα και οι προοπτικές του Έλληνα αγρότη,
- ποιες είναι οι ανάγκες της εσωτερικής και της εξωτερικής αγοράς,
- πως θα ενθαρρύνουμε συνέργειες μεταξύ των παραγωγών ώστε να πετυχαίνουν καλύτερη τιμή για τα προϊόντα τους,
- πως θα συμβάλουμε στη σύνδεση του πρωτογενή τομέα με τον τουρισμό και τις τοπικές οικογενειακές επιχειρήσεις λιανικής και εστίασης,
- πως εν τέλει θα μετατρέψουμε τον κόπο και τον ιδρώτα των κατοίκων της υπαίθρου σε μια λειτουργική παραγωγική αλυσίδα που θα αυξάνει τον πλούτο της χώρας, το εισόδημα του πολίτη, τα έσοδα για το κράτος.
Αφού αρχικά «έκαψε» το αναπτυξιακό χαρτί των συνεταιρισμών, με ένα νόμο που θεωρεί ότι οι συνεταιρισμοί είναι κάτι σαν αποκεντρωμένες δομές του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, έρχεται το Υπουργείο Εργασίας και τριπλασιάζει τις εισφορές στον ΟΓΑ και στη συνέχεια έρχεται το Υπουργείο Οικονομικών και «βρέχει» φόρους.
- Αύξηση του φόρου στα αγροτικά εισοδήματα
- Αύξηση στην προκαταβολή φόρου
- Φόρος στις αγροτικές ενισχύσεις
- Κατάργηση της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης Πετρελαίου
- Ειδικός φόρος κατανάλωσης στο κρασί
- Αύξηση στην τιμή του αγροτικού ρεύματος
- Κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά.
Μου θυμίζετε στελέχη επιχειρήσεων με βαρύγδουπους τίτλους και ζηλευτά βιογραφικά, που όταν δεν τους βγαίνουν τα νούμερα προτείνουν απολύσεις.
Λες κι αυτό δεν μπορεί να το κάνει ο οποιοσδήποτε, ακόμα κι αν δεν έχει διοικήσει ποτέ στη ζωή του επιχείρηση.
Το ζήτημα, λοιπόν, είναι να αλλάξουμε τα δεδομένα της εξίσωσης, να αυξήσουμε την παραγωγή και να πάρουμε τα λεφτά που μας λείπουν.
Κι όχι να στοχεύουμε κάθε φορά επαγγελματικούς κλάδους για να πληρώσουν τα σπασμένα.
Αυτή, όμως, είναι η δύσκολη δουλειά, την οποία είτε δεν μπορείτε, είτε δεν θέλετε να κάνετε.
Η ίδια εικόνα επικρατεί και στους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας.
Επειδή δεν έχω πολύ χρόνο στη διάθεσή μου, θέλω μόνο να θυμίσω, ότι μια επιχείρηση ή ένας ελεύθερος επαγγελματίας μπορεί να φτάσουν να καταβάλουν ακόμα και το 60% των εισοδημάτων τους στο δημόσιο, αν συνυπολογίσει κανείς τις επιβαρύνσεις από:
- φόρο εισοδήματος
- προκαταβολή φόρου
- φόρο επιτηδεύματος
- φόρο αλληλεγγύης
- ασφαλιστικές εισφορές.
- με αυτό το οικονομικό περιβάλλον
- με αυτή τη φορολογία σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις
- με τα σημερινά επίπεδα μισθών και ανεργίας
Κλείνω με τις αποκρατικοποιήσεις.
Εάν υπάρχει μία περίπτωση να μας διαψεύσετε και να πιάσετε το στόχο για ανάπτυξη 2.7% μέσα στο 2017, είναι να καταφέρετε τα ακατόρθωτα στις αποκρατικοποιήσεις.
Κι εδώ βέβαια τα προβλήματα άρχισαν με το καλημέρα.
Από τα 2 δις € έσοδα που έχετε προϋπολογίσει για το 2017, ήδη μετά το φιάσκο στον ΔΕΣΦΑ πρέπει να αφαιρέσετε 188 εκατ. €.
Επιπλέον, αν κρίνουμε από τα πεπραγμένα σας στον τομέα αυτό, μάλλον πρέπει να κρατάμε πολύ μικρό καλάθι.
Θα θυμίσω μόνο ότι το 51% των μετοχών του ΟΛΠ πουλήθηκε για 280 εκατ. € τη στιγμή που η συνολική συμφωνία για το λιμάνι της Λεμεσού – ένα λιμάνι πολύ μικρότερης δυναμικότητας από αυτό του Πειραιά – έφτασε τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ και μάλιστα για 25 και όχι για 36 χρόνια παραχώρησης, όπως έγινε με τον Πειραιά.
Θέλω, επίσης, να θυμίσω, ότι ο ίδιος ο Πρωθυπουργός φέρεται να είπε σε σύσκεψη που έγινε πρόσφατα με φορείς της Θεσσαλονίκης για το λιμάνι, ότι το ενδιαφέρον της Κυβέρνησης εστιάζεται στο θέμα των επενδύσεων και όχι στο ύψος του τιμήματος, γιατί αυτό θα πάει στη «μαύρη τρύπα» του χρέους.
Αν είναι, όντως, έτσι τα πράγματα, τότε:
- οι τρύπες του προϋπολογισμού θα συνεχίσουν να μεγαλώνουν,
- οι στόχοι θα πάνε περίπατο
- το φάντασμα του «κόφτη» θα γίνεται ολοένα και πιο απειλητικό.
Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι αυτονόητο ότι η Δημοκρατική Συμπαράταξη καταψηφίζει τον προϋπολογισμό.
