Το δικαίωμα ψήφου στους Έλληνες του εξωτερικού, γράφει ο Ζαχαρίας Στάμος
Αυτές τις μέρες κατατέθηκε στη Βουλή ο νέος εκλογικός νόμος, που προβλέπει τη θέσπιση απλής αναλογικής, χωρίς μπόνους εδρών, και ψήφο στο 17ο έτος ηλικίας. Για μια ακόμη φορά λείπει από τη συζήτηση το ζήτημα της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού, σε αντίθεση με τη συντριπτική πλειοψηφία των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δίνει στους πολίτες της αυτήν τη δυνατότητα.
Οι Έλληνες που βρίσκονται μόνιμα ή προσωρινά στο εξωτερικό και είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους έχουν δικαίωμα ψήφου, αλλά πρακτικά δεν είναι εύκολο να το ασκήσουν. Το άρθρο 51 παρ. 4 του Συντάγματος παρέχει τη δυνατότητα στo νομοθέτη να ορίσει τα σχετικά με την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των πολιτών αυτών, ωστόσο κανένας σχετικός νόμος δεν έχει προωθηθεί προς ψήφιση στο κοινοβούλιο ακόμη.
Κατά τη γνώμη μου, οι Έλληνες πολίτες που εργάζονται ή σπουδάζουν στο εξωτερικό θα πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα με αυτούς που βρίσκονται εντός της επικράτειας, καθώς οι εφαρμοζόμενες πολιτικές στην Ελλάδα επηρεάζουν την καθημερινότητά τους και τη σχέση τους με την πατρίδα. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, οι δύσκολες οικονομικές συνθήκες έχουν οδηγήσει αρκετούς συμπατριώτες μας στη μετανάστευση προς αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος. Αυτοί οι Έλληνες δεν είναι αποκομμένοι απο την ελληνική πραγματικότητα και επιθυμούν να διαμορφώσουν με την ψήφο τους τις πολιτικές που πιστεύουν ότι θα βελτιώσουν τις συνθήκες ζωής στη χώρα.
Όμως, ποια θα μπορούσε να είναι η λύση στο ζήτημα; Μια απλή λύση θα ήταν η αυτοπρόσωπη ψήφοφορία στα κατά τόπους προξενεία, όπως γίνεται στις ευρωεκλογές. Ωστόσο, υπάρχει ένα τεχνικό ζήτημα.Στις εθνικές εκλογές υπάρχουν 56 επιμέρους εκλογικές περιφέρειες, σε σχέση με τις ευρωεκλογές όπου υπάρχει μια ενιαία. Επιπλέον, ενδεχομένως να υπάρχει πρόβλημα με τη μυστικότητα της ψήφου, ιδιαίτερα σε πολίτες που ανήκουν σε μικρές εκλογικές περιφέρειες. Μια άλλη λύση, που εφαρμόζεται σε αρκετές χώρες, είναι η επιστολική ψήφος. Το μειονέκτημά της είναι ότι δε διασφαλίζεται το αυτοπρόσωπο της ψηφοφορίας, αφού δεν ξέρουμε αν ψηφίζει ο εκλογέας ή κάποιο άλλο πρόσωπο.
Επίσης, υπάρχει και μια ακόμη παράμετρος. Μερικοί ορθώνουν ενστάσεις απέναντι στο δικαίωμα της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού. Υποστηρίζουν ότι έχουν χάσει την επαφή με την ελληνική πραγματικότητα και ότι δεν είναι σωστό να επηρεάζει τις τύχες της χώρας κάποιος που δε ζει πια σε αυτήν. Προσωπικά δε συμφωνώ με αυτήν την άποψη. Η πλειοψηφία έχει συγγενείς και περιουσιακά στοιχεία στην Ελλάδα και ενδιαφέρεται για το καλό της πατρίδας.
Τα παραπάνω θα έπρεπε να αποτελούν θέμα συζήτησης της ολομέλειας της Βουλής. Τα τεχνικά ζητήματα μπορούν να αντιμετωπιστούν, ειδικά τώρα που υπάρχει και η τεχνολογική πρόοδος, ωστόσο απαιτείται ευρεία συναίνεση μεταξύ των κομμάτων. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να υπάρχει δικαίωμα επιλογής μόνο μεταξύ των ψηφοδελτίων Επικρατείας ή ακόμη και να εκλέγονται βουλευτές από μία ή και περισσότερες εκλογικές περιφέρειες του εξωτερικού.