Πενιχρά έσοδα για το Δημόσιο από το κύμα κατασχέσεων τραπεζικών λογαριασμών

Μαζικά φεύγουν πλέον τα κατασχετήρια από τις εφορίες και τα ασφαλιστικά ταμεία, βάζοντας στο στόχαστρο τα πενιχρά υπόλοιπα που υπάρχουν στους τραπεζικούς λογαριασμούς των Ελλήνων καταθετών. Σύμφωνα με τα στοιχεία που αποκαλύπτει η «Κ», το μέσο ποσό που εισέπραξε το Δημόσιο από τις κατασχέσεις των λογαριασμών το πρώτο εξάμηνο του 2016 είναι 530 ευρώ, καθώς από 151.000 κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, το ποσό που μπήκε στα ταμεία της Εφορίας είναι μόλις 80 εκατ. ευρώ, ενώ το 97% των κατασχέσεων αφορά ποσά κάτω των 3.000 ευρώ.

Η αποστολή κατασχετηρίων γίνεται πλέον με καταγαιστικούς ρυθμούς, φθάνοντας ακόμη και τις 10.000 την ημέρα, αλλά αυτοί που εκτελούνται, είναι τελικά πολύ λιγότεροι και δεν ξεπερνούν το 13% περίπου. Σε κάθε περίπτωση η εκτέλεση κατασχέσεων το 2016 έφτασε στο υψηλότερο σημείο της τελευταίς διετίας και είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο τον μήνα Ιούνιο εκτελέστηκαν 32.500 κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών με εντολές των εφοριών. Συνολικά το πρώτο εξάμηνο εκτελέστηκαν 151.000 κατασχέσεις και τα ποσά που αντλήθηκαν ανήλθαν σε 80 εκατ. ευρώ, ενώ όλο το 2015 οι κατασχέσεις ήταν 136.000 και τα ποσά που αντλήθηκαν δεν ξεπέρασαν τα 70 εκατ. ευρώ. Ανάλογη με αυτή του 2015 είναι και η εικόνα για το 2014, όταν ο αριθμός των κατασχέσεων είχε φτάσει τις 130.000 και τα ποσά που αντλήθηκαν από τους τραπεζικούς λογαριασμούς των Ελλήνων για οφειλές κυρίως προς τις εφορίες ήταν της τάξης των 84 εκατ. ευρώ.

Πρέπει να σημειωθεί ότι τις μαζικές κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών ευνοεί πλέον η δυνατότητα της ηλεκτρονικής αποστολής τους, μέσα από το Μητρώο των Καταθέσεων που επιτρέπει στο Δημόσιο να έχει πλήρη πρόσβαση σε όλους τους τραπεζικούς λογαριασμούς που έχει ένας καταθέτης σε όλες τις τράπεζες. Η μαζική επίθεση στους τραπεζικούς λογαριασμούς αναμένεται να ενταθεί τους επόμενους μήνες και έως τα τέλη του χρόνου, καθώς όπως προκύπτει από το τεχνικό κείμενο του μνημονίου, το Δημόσιο έχει βάλει στόχο την είσπραξη 5 δισ. ευρώ από κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών και πλειστηριασμούς ακινήτων.

Οι εισπράξεις του ΚΕΑΟ

Εκτός από τα έσοδα από ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία, στο επίκεντρο της προσπάθειας κατά τους επόμενους μήνες έχει μπει και η είσπραξη ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών, μέσω του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών (ΚΕΑΟ), που διαχειρίζεται ρυθμίσεις άνω των 5.000 ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η «Κ», το ΚΕΑΟ εισέπραξε το πρώτο εξάμηνο του έτους 170 εκατ. ευρώ, τα οποία ήταν εισπράξεις κυρίως από ρυθμίσεις. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία από τα 170 εκατ. ευρώ, μόνο το 10% προήλθε από κατασχέσεις, επιβεβαιώνοντας ότι η απόδοση του μέτρου των κατασχέσεων είναι περιορισμένη, στο βαθμό που και τα υπόλοιπα που υπάρχουν πλέον στους τραπεζικούς λογαριασμούς είναι πλέον μικρά. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι στόχοι του Δημοσίου ανεβάζουν την εισπραξιμότητα του ΚΕΑΟ στα 563 εκατ. ευρώ έως τον Σεπτέμβριο και στα 750 εκατ. ευρώ έως τον Δεκέμβριο, γεγονός που σημαίνει ότι η εισπραξιμότητα πρέπει περίπου να πενταπλασιαστεί!

Η προστασία

Αντιμέτωπο με τη γενικευμένη δυσαρέσκεια και τις διαμαρτυρίες πολιτών για κατασχέσεις ακόμη και μικρών ποσών της τάξης των 100 ευρώ, το υπουργείο Οικονομικών υποχρεώθηκε να εκδώσει ανακοίνωση, καλώντας τους φορολογουμένους να δηλώσουν στο TAXIS τον τραπεζικό λογαριασμό που μπορούν να προστατεύσουν από την κατάσχεση. Πρόκειται για ένα και μοναδικό λογαριασμό που είναι συνδεδεμένος με την καταβολή του μισθού ή της σύνταξης του δικαιούχου και για τον οποίο ισχύουν τα εξής:

• Το όριο του ακατάσχετου ποσού μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων των οφειλετών του Δημοσίου ανέρχεται στο ποσό των 1.000 ευρώ.

• Για ποσά άνω των 1.000 ευρώ και έως 1.500 ευρώ επιτρέπεται η κατάσχεση επί του 50% αυτών.

• Για ποσά άνω των 1.500 ευρώ επιτρέπεται η κατάσχεση επί του συνόλου του υπερβάλλοντος των 1.500 ευρώ.

•Το ακατάσχετο ποσό στις καταθέσεις φυσικών προσώπων σε πιστωτικά ιδρύματα για έναν και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα ανέρχεται σε 1.250 ευρώ μηνιαίως. Δηλαδή μπορούν να γίνονται κατασχέσεις σε τραπεζικούς λογαριασμούς με υπόλοιπα μεγαλύτερα των 1.250 ευρώ.

•  Σε κοινούς λογαριασμούς, το δικαίωμα του Δημοσίου να επιβάλλει κατάσχεση περιορίζεται στο ποσοστό του οφειλέτη  (π.χ. σε λογαριασμό οφειλέτη του Δημοσίου με συνδικαιούχο μη οφειλέτη, η κατάσχεση επιβάλλεται στο 1/2 του λογαριασμού).

Η διαδικασία για την αίτηση

Κάθε φορολογούμενος μπορεί να δηλώσει έναν λογαριασμό ως ακατάσχετο. Τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει για να ολοκληρώσει τη διαδικασία δήλωσης του ακατάσχετου λογαριασμού είναι τα εξής:

1. Να εισέλθει στην ηλεκτρονική υπηρεσία του Taxisnet από την αρχική σελίδα www.gsis.gr και να επιλέξει «Δήλωση Ακατάσχετου Λογαριασμού» στην κατηγορία «Υπηρεσίες προς πολίτες».

2. Να υποβάλει ηλεκτρονικά αίτηση – υπεύθυνη δήλωση και να δηλώσει τον αριθμό του τραπεζικού λογαριασμού (σε μορφή ΙΒΑΝ). Από τη στιγμή που θα δηλωθεί το ΙΒΑΝ, πρέπει να εκτυπωθεί η αίτηση και να προσκομιστεί στην τράπεζα. H ισχύς του εντύπου προστασίας έναντι των κατασχέσεων στον τραπεζικό λογαριασμό που θα δηλωθεί, ξεκινά από την επόμενη ημέρα της προσκόμισης του αποδεικτικού στην τράπεζα.
Μετά την υποβολή της αίτησης από τον φορολογούμενο, ακολουθούν τρία στάδια έως ότου ενεργοποιηθεί το μέτρο του ακατάσχετου ορίου των 1.000 ευρώ:

• Η Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (ΔΗΛΕΔ) στέλνει αυθημερόν στις τράπεζες τα στοιχεία των ηλεκτρονικών αιτήσεων.

• Οι τράπεζες ελέγχουν κατά πόσο το ΑΦΜ της αίτησης ταιριάζει με το ΙΒΑΝ του τραπεζικού λογαριασμού που έχει δηλωθεί ως ακατάσχετος και απαντούν επίσης αυθημερόν στην ΔΗΛΕΔ για το αν εγκρίνεται ή απορρίπτεται το σχετικό αίτημα.

• Ενημερώνεται ο φορολογούμενος για το αν εγκρίθηκε το αίτημά του ή όχι.