Ο νέος κορονοϊός ( COVID-19) πλήττει τον πλανήτη από τα μέσα του Δεκεμβρίου. Ξεκίνησε από μία πόλη της Κίνας (Ουχάν) και βαθμιδόν εξαπλώθηκε απ’ άκρη σ΄ άκρη.
ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΌ.
Αρχές του Ιανουαρίου άρθρα κάνανε λόγο για μια «μυστηριώδης πνευμονία», η οποία έπληττε τη Κεντρική Κίνα, με σχεδόν 50 ασθενείς έως τότε.
Στις 8/1/20 ο ΠΟΥ (ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΥΓΕΙΑΣ) ανακοίνωσε, ότι ένας νέος κορονοϊός-ενδέχεται-να ευθύνεται για την πανδημία που εμφανίστηκε στην πόλη Ουχάν. Αρχικά, ο ιός δε θεωρήθηκε εξίσου θανατηφόρος με τον SARS-μία παλαιότερη πανδημία- όπως επίσης θεωρήθηκε ότι δε μεταδίδεται γρήγορα.
Εικασίες πως προέρχεται από ζώα και ίσως δε μεταφέρεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, κάνανε τον γύρο του διαδικτύου. Αποτέλεσμα ήτανε ταξίδια, πτήσεις, εκδρομές να συνεχιστούν κανονικά και με το νόμο, οδηγώντας έτσι την κατάσταση στην σημερινή της μορφή.
20 Ιανουαρίου –κόντρα στις εικασίες- ανακοινώνεται πως ο ιός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Μια μέρα αργότερα (21 Ιανουαρίου) καταγράφεται το πρώτο κρούσμα στις ΗΠΑ και στις 23 ο ΠΟΥ κηρύττει την Κίνα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία και απαγορεύει ταξίδια από και προς τη χώρα.
Στις 24 του ίδιου μήνα επιβεβαιώνονται τα 3 πρώτα κρούσματα στην Ευρώπη και δη στην Γαλλία και 5 μέρες αργότερα- πάλι κόντρα στις εικασίες- ο νέος κορονοϊός ξεπερνά σε κρούσματα τον SARS.
Έρχεται ο Φεβρουάριος και πλέον ο πλανήτης μετρά πάνω από 14.000 κρούσματα με 304 να έχουν χάσει τη μάχη με τον κορονοϊό. Το ίδιο διάστημα η Ιαπωνία αναφέρει 20 κρούσματα, η Ταϊλάνδη 19, η Σιγκαπούρη 18, η Νότια Κορέα 12 και ακολουθούν χώρες όπως: Καναδάς, ΗΠΑ, Γερμανία, Αγγλία, Γαλλία.
Να σημειωθεί πως στην Ελλάδα δεν είχε ακόμη επιβεβαιωθεί κανένα κρούσμα.
Στη χώρα ο ιός κάνει την «επίσημη εμφάνιση» του στις 26 Φεβρουαρίου. Την επόμενη μέρα (27/2) γίνονται γνωστά άλλα 2, ενώ την 1η του Μάρτη τα επιβεβαιωμένα κρούσματα ήταν πλέον 7.
Όπως η παγκόσμια, έτσι και η εγχώρια κοινή γνώμη βρισκόταν σε αναταραχή. Η κωλυσιεργία των αρμόδιων ιατρικών αρχών έφερε αντιμέτωπο τον κόσμο με έναν εχθρό, που δε γνώριζε σχεδόν καθόλου, ώστε να τον αντιμετωπίσει. Ίσως η φράση: «Πιάστηκε στον ύπνο» αρμόζει τέλεια στην παγκόσμια κοινότητα.
Αντίθετα με την γνώμη- που επιτράπηκε από τους κυβερνόντες ανά τα χρόνια- να σχηματιστεί για την λειτουργία του ελληνικού κράτους, η αντίδραση των Αρχών ήρθε γρήγορα.
Στις 10/3 και ενώ μετρούσε η Ελλάδα 89 συνολικά κρούσματα-χωρίς κανένα θάνατο, σχολεία, πανεπιστήμια, σχολές και φροντιστήρια ανέβαλαν την λειτουργία τους –αρχικά για 2 βδομάδες. Ακολούθησαν σύλλογοι, καταστήματα, υπηρεσίες.
Στον αντίποδα, αρκετές χώρες του εξωτερικού καθυστέρησαν οποιαδήποτε αντίδραση, πέραν της ενημέρωσης και των συστάσεων, λόγου χάριν η Αγγλία.
Στα μέσα του Μαρτίου η κοινή γνώμη κάνει λόγο για μια χαοτική κατάσταση. Πλέον ο πλανήτης αντιμετώπιζε την έξαρση μιας πανδημίας, η οποία κατέγραφε αύξουσα πορεία.
Λίγο η αμέλεια των αρχών, λίγο των κρατών και λίγο των πολίτων, έφτασε ο κορονοϊός να ευθύνεται, για πάνω από 11.000 θανάτους, με τουλάχιστον 250.000 κρούσματα παγκοσμίως. Τα συστήματα υγείας των χωρών «αναστέναζαν» και οι άνθρωποι, που τα στελεχώνουν «κραύγαζαν»: ΜΕΙΝΕΤΕ ΣΠΙΤΙ.
Ο ιός δεν ήτανε ο μόνος αντίπαλος. Στο πέρασμα του δημιουργούσε τόσο οικονομική όσο και κοινωνική κρίση.
Καταστηματάρχες αλλά και υπάλληλοι σε επιχειρήσεις οι οποίες αναγκάστηκαν σε αναστολή λειτουργίας, αντιμετώπισαν σωρεία δυσκολιών , με πρώτη και κύρια εκείνη της έλλειψης εισοδήματος.
Καταστήματα με είδη πρώτης ανάγκης όπως: Φαρμακεία και Σούπερ Μάρκετ –από την άλλη- είχανε να διαχειριστούν ατελείωτες ώρες εργασίας χωρίς ρεπό, εκτεθειμένοι στον ιό και ένα κοινό τρομοκρατημένο- λόγω της πανδημίας- που ψώνιζε μανιωδώς. Σημειώθηκαν ελλείψεις προϊόντων ουκ ολίγες φορές.
Όσον αφορά την κοινωνική ζωή, σε μια πρώτη και γρήγορη ανάγνωση-θα έλεγε κανείς-πως η κοινωνική επαφή (και ότι συνεπάγεται αυτής) είχε εκμηδενιστεί.
Ένα μεγάλο σύνολο επαγγελμάτων είχε αναστείλει την εργασία του, μαθητές και σπουδαστές είχαν “παγώσει” τη φοίτηση τους, κρατικές και δημόσιες υπηρεσίες υπολειτουργούσαν. Οι απανταχού πολίτες είχαν υποχρεωθεί σε κατ’ οίκον καραντίνα.
Εκ των πραγμάτων δηλαδή, καμία κοινωνική δραστηριότητα δε μπορούσε να πραγματοποιηθεί από κοινού με τις κοινωνικές επαφές, λόγου χάριν, παρέα με φίλους. Οι συνέπειες αυτού του αποκλεισμού δεν άργησαν να κάνουν την εμφάνιση τους. Ψυχολογικά προβλήματα, αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας, ήτανε –δυστυχώς- επακόλουθα αυτού.
Τέλη Μαρτίου και στην Ελλάδα δύο ήτανε τα θέματα προς συζήτηση: Ο κορονοϊός και ο κ. Σωτήρης Τσιόδρας.
Ο κ. Σωτήρης Τσιόδρας , Ιατρός παθολόγος με ειδικότητα Λοιμωξιολόγου, εκτελεί χρέη Υπευθύνου Τύπου (του Υπουργείου Υγείας), σχετικά με την εξέλιξη του κορονοϊού. Παράλληλα είναι και ο επικεφαλής της αντιμετώπισης του. «Εν μια νυκτί» έγινε νούμερο ένα αγαπημένος των Ελλήνων.
Έφερε τον τίτλο του ανθρώπου που «κρεμόμαστε από τα χείλη του». Το διαδίκτυο είχαν κατακλύσει αφιερώματα στη ζωή και το έργο του. Ίσως το μοναδικό πρόσωπο της πρόσφατης ιστορίας , που ενώ έχει δημόσιο βήμα και εκπροσωπεί κάποιο Υπουργείο, χαίρει εκτίμησης και συμπάθειας..
Στις 24 του Μάρτη όμως, έρχεται η Απαγόρευση Κυκλοφορίας να τραβήξει την προσοχή όλων.
Την ώρα που η χώρα μετρούσε 743 κρούσματα του ιού και 20 θανάτους, ο πρωθυπουργός ανακοινώνει την Απαγόρευση της Κυκλοφορίας. Αυτό σήμαινε πως οι επιτρεπόμενες μετακινήσεις ήτανε μόνον για την εργασία ή για ειδικές περιπτώσεις όπως: Επίσκεψη σε γιατρό, σε καταστήματα ειδών πρώτης ανάγκης, ατομική άσκηση ή προσφορά βοήθειας σε τρίτο. Υποχρεωτική όμως ήτανε η συμπλήρωση βεβαίωσης για οποιαδήποτε από τις παραπάνω μετακινήσεις.
Να σημειωθεί πως την ίδια μέρα ο παγκόσμιος αριθμός κρουσμάτων και θανάτων αντιστοιχούσε πλέον σε: τουλάχιστον 400.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα και 18.259 νεκρούς.
Πλήθος πληροφοριών έφτανε στους πολίτες τόσο για την προέλευση του – ένα τοπίο ακόμη θολό- όσο για την θεραπεία και την δημιουργία εμβολίου. Παράλληλα οι χώρες είχαν επιδοθεί σε έναν πραγματικό αγώνα δρόμου για την εύρεση «όπλων» απέναντι του. Αξίζει να αναφερθεί , πως πλήθος διάσημων ανθρώπων, ομάδες, σύλλογοι, ενώσεις, φορείς συνέβαλαν διαρκώς και με όποιο τρόπο μπορούσαν στην οικονομική ενίσχυση αυτού του αγώνα.
Την 1η Απριλίου τα παγκόσμια δεδομένα έχουν ως εξής: Περισσότερα από 877.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα του κορονοϊού, με 43.537 ανθρώπους να έχουν χάσει τη ζωή τους.
Στην «μαύρη» λίστα των πληγέντων κρατών τα πρωτεία είχαν οι ΗΠΑ με τουλάχιστον 189.000 κρούσματα και πάνω από 4.000 θανάτους, η Ιταλία με πάνω από 105.000 κρούσματα και περισσότερους από 12.000 νεκρούς, η Ισπανία με περίπου 102.000 κρούσματα και 9.000 θανάτους και ακολουθούσαν: Γερμανία, Γαλλία, Ιράν, Ηνωμένο Βασίλειο και Βέλγιο.
Η Ελλάδα είχε 1.314 επιβεβαιωμένα και 49 θανάτους.
Πλησιάζοντας το Πάσχα στην Ελλάδα οι συζητήσεις στρεφόταν γύρω του. Πως θα λειτουργήσουν οι εκκλησίες, αν θα λειτουργήσουν, πως θα πραγματοποιηθούν οι εορτασμοί. Εκκλησία και κράτος ήρθανε σε αντιπαράθεση. Πλήθος πιστών ζητούσαν να τους επιτραπεί να παραβρεθούν στις λειτουργίες.
Οι αρμόδιες αρχές όμως είχανε άλλη γνώμη. Οι λειτουργίες γίνανε κεκλεισμένων των θυρών. Το Άγιο Φως έφτασε στην Ελλάδα αλλά δε διανεμήθηκε, και η Αναστάσιμη Λειτουργία έγινε –επίσης- κεκλεισμένων των θυρών. Την Κυριακή του Πάσχα απαγορεύτηκαν οι συναθροίσεις και οι πολίτες αρκέστηκαν σε ένα ολιγομελές οικογενειακό τραπέζι.
Στις 19 Απριλίου στη Ελλάδα ο αριθμός των κρουσμάτων ανερχόταν στα 2.235 με 113 να έχουν χάσει την μάχη, ενώ παγκοσμίως μιλούσαν πλέον για πάνω από 2.000.000 κρούσματα με 160.000 νεκρούς.
Ο Ελληνικός λαός πια βρισκόταν- κάτι λιγότερο από δύο μήνες- σε καραντίνα και τα πρώτα σημάδια «κούρασης» κάνανε την εμφάνιση τους. Με έντονο άγχος για το μέλλον της οικονομίας και φυσικά της πανδημίας, οι πολίτες περίμεναν με αγωνία την πολυπόθητη άρση των περιοριστικών μέτρων, ώστε να επανέλθουν στην κανονικότητα.
Οι συζητήσεις, ο σχεδιασμός για την επαναφορά, ήτανε κάτι που η κυβέρνηση είχε κατά νου. Πόσο εύκολο θα ήτανε άραγε να επιστρέψουν ξαφνικά και μαζικά όλοι στην κανονικότητα; Οι μαθητές στα θρανία, οι φοιτητές στις σχολές τους, οι ενήλικες στις δουλειές τους; Δε θα ήτανε μια μεγάλου ρίσκου κίνηση; Τα σενάρια πολλά. Την απάντηση έδωσε ο πρωθυπουργός στις 28/4 , μέσα από το διάγγελμα του.
Ο πρωθυπουργός ευχαρίστησε και συνεχάρη τους πολίτες για τη στάση τους όλο αυτό το διάστημα και μετέτρεψε στο σλόγκαν «Μένουμε σπίτι» σε «Μένουμε ασφαλείς».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε μεταξύ άλλων ότι τα σχολεία θα ανοίξουν σταδιακά μέσα στον Μάιο, έκανε γνωστό ότι οι Εκκλησίες θα λειτουργήσουν κανονικά από τις 18 Μαΐου και μετά, ενώ έκανε μια γενική αναφορά στο πώς θα ανοίξει το εμπόριο από τώρα και μέχρι τον Ιούνιο.
Την ημέρα του διαγγέλματος (28/4) η Ελλάδα μετρούσε 138 νεκρούς – 2.566 κρούσματα, ενώ παγκοσμίως ο αριθμός ανερχόταν σε πάνω από 3.000.000 κρούσματα μόλυνσης και περισσότερους από 203.000 θανάτους.
Η ημέρα άρσης των περιοριστικών μέτρων και κυρίως της απαγόρευσης της κυκλοφορίας-στην Ελλάδα- ορίστηκε η Δευτέρα 4 Μαΐου. Οι αρμόδιοι φορείς έκριναν πως η πορεία της Ελλάδας μέσα στην κρίση της πανδημίας, επέτρεπε σε αυτή τη φάση μια σταδιακή επαναφορά στην καθημερινότητα. Συμβούλεψαν τους πολίτες-βέβαια- να μην εφησυχάσουν διότι ένα δεύτερο κύμα δεν είναι διόλου απίθανο και αν μη τι άλλο θα είναι πιο επίπονο και καταστροφικό.
Μαθητές και καθηγητές- που μέσα στην καραντίνα κλήθηκαν να γνωρίσουν ένα άλλο είδος εκπαίδευσης καλούνται τώρα να επανέλθουν στα σχολεία με σύνεση, προσοχή και υπευθυνότητα.
Καταστηματάρχες και εργαζόμενοι αναμένουν την δική τους επάνοδο στην «ενεργό δράση», χωρίς όμως να λείπουν οι προβληματισμοί, το άγχος και ο φόβος για την επόμενη μέρα.
Κανείς δε μπορεί να απαντήσει με ασφάλεια στην ερώτηση ποιο θα είναι το μέλλον. Παρ’ όλα αυτά οι πολίτες οφείλουν να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες των ειδικών, να μείνουν αισιόδοξοι και να «μείνουν ασφαλείς»
Η νέα πραγματικότητα θα τίθεται διαρκώς σε αξιολόγηση, ώστε να αποφευχθούν δυσάρεστα αποτελέσματα ή εκπλήξεις. Ταυτόχρονα ο παγκόσμιος κλάδος υγείας, συνεχίζει τον μαραθώνιο, για την εύρεση θεραπείας και εμβολίου. Νέα στοιχεία και ευρήματα έρχονται διαρκώς στο προσκήνιο με τους ειδικούς να εκφράζουν μια αρκετά συγκρατημένη αισιοδοξία για την συνέχεια.
Έχοντας συμπληρώσει μια βδομάδα και διανύοντας την δεύτερη, από την άρση των μέτρων, η Ελλάδα έχει καταγράψει πλέον: 2.726 κρούσματα και 151 συνολικά θανάτους
Της Έλλης Δήμου
Με πληροφορίες από: ieidiseis.gr, ethnos.gr, iefimerida.gr, cnn.gr, ant1news.gr, naftemporiki.gr, liberal.gr, insider.gr, ert.gr, διαδίκτυο
Η Έλλη Δήμου είναι κάτοικος Κυμίνων και σπουδάζει δημοσιογραφία.
