Ευθανασία: ‘’Αμαρτία’’ ή λύτρωση; Γράφει ο Μιχάλης Αγγελιδάκης
Προσφάτως, ήρθε στην επικαιρότητα το θέμα της ευθανασίας, διά μέσου του δημοσιογράφου Αλέξανδρου Βέλλιου, ο οποίος πάσχει από την επάρατη νόσο και βρίσκεται σε τελικό στάδιο. Γι’ αυτό το λόγο ζήτησε να μεταβεί στην Ελβετία, για να του επιβληθεί η διαδικασία της ευθανασίας, ως μέσω λύτρωσης στην ασθένεια που αντιμετωπίζει. Το συγκεκριμένο θέμα απασχολούσε πάντα τις κοινωνίες, με τις απόψεις να διίστανται, καθώς υπάρχουν πολέμιοι όπως και υπέρμαχοι της νομιμοποίησής της. Τα ηθικά ζητήματα που τίθενται πολλά. Όπως για παράδειγμα, μέχρι που φθάνει η ελεύθερη βούληση του ανθρώπου; Έχει δικαίωμα να επιλέξει τον τρόπο που θα πεθάνει;
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ο όρος ευθανασία προήλθε από τον Άγγλο φιλόσοφο Φράνσις Μπέικον, με τη ρίζα της έννοιας να είναι ελληνική. Ευθανασία ετυμολογικά καλός θάνατος και προέρχεται από τις λέξεις ευ + θάνατος. Μπορεί όμως ένας θάνατος να χαρακτηριστεί καλός; Και αν ναι, από ποιους μπορεί να γίνει αυτό δεκτό και από ποιους όχι;
Δεδομένα εκτός συνόρων
Δεν είναι λίγα τα κράτη που έχουν νομιμοποιήσει τη συγκεκριμένη διαδικασία, π.χ. Ολλανδία και Ελβετία. Στην περίπτωση της Ολλανδίας ανάμεσα στους υποστηριχτές είναι πολλοί γιατροί, καθώς και πολλοί επιστήμονες από διάφορους κλάδους, που τάσσονται υπέρ του δικαιώματος των ασθενών της επιλογής του τρόπου θανάτου. Άλλο ένα παράδειγμα κράτους, όπως προαναφέρθηκε και παραπάνω, που έχει νομιμοποιήσει την ευθανασία, είναι η Ελβετία. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου της Νομικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης, περισσότεροι από 600 άνθρωποι, το διάστημα 2008 με 2012, ταξίδεψαν στην Ελβετία για να πεθάνουν από ευθανασία. Επιπλέον, η έρευνα αναφέρει ότι οι ηλικίες κυμαίνονταν από 23 μέχρι και τα 97 έτη, ενώ πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους προέρχονταν από χώρες που έχουν αυστηρούς νόμους πάνω σ’ αυτό το θέμα.
Ελληνική Πραγματικότητα
Τώρα όσον αφορά την περίπτωση της χώρας μας τα δεδομένα είναι λίγο διαφορετικά και ιδιαίτερα. Ιδιαίτερα από την άποψη της κουλτούρας και της δομής της ελληνικής κοινωνίας, όπως είναι διαμορφωμένη. Οι οικογενειακοί δεσμοί σε συνδυασμό με τη θρησκεία, είναι πυλώνες που επηρεάζουν την όλη κατάσταση. Το θέμα της ευθανασίας, δεν έχει ακόμα ωριμάσει στη συνείδηση του Έλληνα πολίτη, καθώς αντιμετωπίζεται ακόμα, μέχρι και σήμερα ως taboo. Είναι ένα θέμα που η πλειοψηφία του κόσμου δύσκολα κατανοεί. Από άποψη θρησκείας, η χριστιανική διδασκαλία δε δέχεται την αφαίρεση της ανθρώπινης ζωής, υπό οποιαδήποτε μορφή. «Η ζωή είναι δώρο Θεού γι’ αυτό και δε μπορεί να παρεμβαίνει κανείς σε αυτή». Από άποψη νομοθετική και πολιτείας, ο νόμος στην Ελλάδας είναι ξεκάθαρος. Το άρθρο 303 του ποινικού κώδικα προβλέπει ότι «όποιος αποφάσισε και εκτέλεσε ανθρωποκτονία ύστερα από σπουδαία και επίμονη απαίτηση του θύματος και από οίκτο για αυτόν που έπασχε από ανίατη ασθένεια, τιμωρείται με φυλάκιση».
Εν κατακλείδι
Συνοψίζοντας, όπως έχει τεκμηριωθεί μέσα από το άρθρο, διαπιστώνεται πως το θέμα της ευθανασίας είναι ένα φλέγον ζήτημα που πάντα θα απασχολεί, ανά τους χρόνους όλες τις κοινωνίες, από τις πιο προοδευτικές μέχρι τις πιο συντηρητικές. Το συγκεκριμένο ζήτημα δίνει πολύ τροφή για σκέψη και προβληματισμό. Η αξία της ζωής και του θανάτου απασχόλησε όλους τους μεγάλους φιλοσόφους της αρχαιότητας και αποδεικνύεται πλέον, ότι αποτελεί ένα διαχρονικό θέμα. Η ευθανασία σαν όρος και σαν προβληματισμός είναι μια έννοια που περικλείει και τα δύο αυτά ζητήματα και είναι σίγουρο πως θα απασχολήσει και μελλοντικά όλες τις σύγχρονες κοινωνίες.