Με ποσά 11.000-15.000 ευρώ για τη δημιουργία γραφείου παροχής υπηρεσιών (π.χ. λογιστικό ή αρχιτεκτονικό γραφείο) και 16.000-20.000 ευρώ για τη δημιουργία μικρής επιχείρησης (π.χ.καφενείο, παντοπωλείο, κομμωτήριο) επιδοτούνται όσοι αγρότες μπούνε στο Μέτρο 6.2 «Ενισχύσεις για τη σύσταση επιχείρησης μη γεωργικών δραστηριοτήτων σε αγροτικές περιοχές» του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020.
Το πρόγραμμα δεν έχει προκηρυχθεί ακόμα και καλό είναι να περιμένουν οι ενδιαφερόμενοι να βγει η προκήρυξη, γιατί όπως έχει γράψει και το Agro24 έχουν εμφανιστεί πολλοί επιτήδειοι που, με δόλωμα τα επικείμενα προγράμματα, αποσπούν ποσά από αγρότες και κατοίκους της υπαίθρου.
Ακόμα από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, πάντως, δεν έχει γίνει γνωστό το πότε θα βγει η προκήρυξη. Σύμφωνα με το σχέδιο του ΠΑΑ 2014-2020 που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το μέτρο 6.2 έχει ως εξής:
«Αφορά την παροχή κατ’ αποκοπή ποσού για τη στήριξη της «μικρής» επιχειρηματικότητας (εκκίνηση νέας επιχείρησης) σε επιλεγμένους τομείς του δευτερογενή και τριτογενή τομέα, με δικαιούχους γεωργούς ή άλλα φυσικά πρόσωπα ήδη εγκατεστημένα σε αγροτικές περιοχές. Στόχος είναι η ενίσχυση των θέσεων απασχόλησης (και αυτοαπασχόλησης) και των οικογενειακών εισοδημάτων σε αυτές τις περιοχές, βοηθώντας στην επίτευξη της κοινωνικής συνοχής. Ειδικά, αφορά τα εξής:
Τη στήριξη γεωργών και γεωργικών εκμεταλλεύσεων (ειδικά αυτών με μικρή δυναμικότητα) μέσω της διαφοροποίησης και της πολυδραστηριότητας,
Τη στήριξη μικρών αγροτικών κοινοτήτων (έως και 5.000 κάτοικοι) δίνοντας προτεραιότητα σε αυτές με διαρθρωτικά προβλήματα (όπως ορεινές, νησιωτικές, πολύ μικρές) και στην εξασφάλιση βασικών υπηρεσιών προς τον τοπικό πληθυσμό και την τοπική οικονομία (ενδεικτικά υπηρεσίες από πτυχιούχους επιστήμονες, κοινωνικές ή τεχνικές υπηρεσίες ),
Την υποβοήθηση της τοπικής ανάπτυξης μέσω της ενθάρρυνσης οικονομικών δραστηριοτήτων που συνάδουν με την πολιτιστική, αγροτική και φυσική κληρονομιά της υπαίθρου και συνεισφέρουν στην επισκεψιμότητά της (βλ. αγροτουρισμός, οικοτεχνία),
Την υποστήριξη της νεανικής και γυναικείας απασχόλησης και υποψηφίων δικαιούχων με χαμηλά εισοδήματα.
Η χορήγηση της ενίσχυσης εξαρτάται από την υποβολή επιχειρηματικού σχεδίου το οποίο να προβλέπει ότι ο δικαιούχος θα αναπτύξει επαρκή επιχειρηματική δραστηριότητα ώστε να δημιουργηθεί μια νέα θέση απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένης της αυτοαπασχόλησης. Είναι σημαντικό το επιχειρηματικό σχέδιο να περιγράφει με ρεαλιστικότητα τη στρατηγική για την ανάπτυξη της νέας επιχειρηματικής δραστηριότητας, μέσω διατύπωσης στόχων που να είναι μετρήσιμοι, εκφρασμένοι ως ποσοτικοί στόχοι (όπως η δημιουργία θέσεων απασχόλησης) ή ποιοτικοί στόχοι (όπως η ανάπτυξη της οικοτεχνίας, η απόκτηση πιστοποίησης). Η υλοποίηση του σχεδίου πρέπει να αρχίσει το αργότερο εντός 5 μηνών από την ημερομηνία της απόφασης έγκρισης και, αντίστοιχα, η έναρξη/δήλωση της σχετικής δραστηριότητας στις φορολογικές αρχές (ΔΟΥ) εντός 6 μηνών. Το ποσό της ενίσχυσης χορηγείται σε δόσεις με την τελευταία δόση να καταβάλλεται με την ορθή υλοποίηση του σχεδίου, καθιστώντας τους στόχους δεσμευτικούς, ενώ δεν συνδέεται με το κόστος δράσεων αλλά διαμορφώνεται στη βάση κοινωνικο-οικονομικών κριτηρίων για την περιοχή και την επιχείρηση.
Είδος στήριξης
Η στήριξη παρέχεται με τη μορφή κατ΄ αποκοπή ποσού επιχορήγησης για έναρξη νέας μη γεωργικής επιχειρηματικής δραστηριότητας/επιχείρησης εντός αγροτικών περιοχών εφαρμογής του υπομέτρου κατόπιν υποβολής και έγκρισης σχετικού επιχειρηματικού σχεδίου. Η στήριξη δύναται να συνδυαστεί ολικά ή μερικά με επιδότηση επιτοκίου δανείου, υπό την προϋπόθεση ότι οι τράπεζες θα προσφέρουν ανάλογο τραπεζικό προϊόν σχετικά με την παροχή δανείου για την εκκίνηση νέων επιχειρήσεων, χωρίς να συνδέεται με υλοποίηση συγκεκριμένων επενδύσεων και με μέγιστη διάρκεια τα 5 έτη.
Το ποσό ενίσχυσης καταβάλλεται τουλάχιστον σε 2 δόσεις, με την 1η δόση (έως 30% του συνολικού ποσού ενίσχυσης) να καταβάλλεται με την απόφαση ένταξης και την τελευταία δόση να καταβάλλεται εντός 5 ετών από την ένταξη μετά την ορθή εφαρμογή του επιχειρηματικού σχεδίου και την επίτευξη των συναφών δεσμευτικών στόχων.
Δικαιούχοι
Δικαιούχοι είναι φυσικά πρόσωπα με μόνιμη κατοικία εντός των αγροτικών περιοχών εφαρμογής όπως:
Γεωργοί και μέλη αγροτικών νοικοκυριών,
Λοιπά Φυσικά πρόσωπα.
Επιλέξιμες δαπάνες
Δεν υπάρχει περιορισμός.
Όροι επιλεξιμότητας
Πρέπει να γίνει υποβολή επιχειρηματικού σχεδίου για την έναρξη μη γεωργικής επιχειρηματικής δραστηριότητας (νέα επιχείρηση) με ελάχιστη διάρκεια υλοποίησης τα 2 έτη και μέγιστη τα 4 έτη.
Οι υποψήφιοι δικαιούχοι πρέπει να είναι μόνιμοι κάτοικοι εντός αγροτικών περιοχών εφαρμογής του υπομέτρου, με τον τόπο εγκατάστασης της επιχείρησης να βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή του τόπου κατοικίας ή έδρας (δυνατότητα καθημερινής πρόσβασης) και εντός αγροτικών περιοχών εφαρμογής του υπομέτρου.
Οι νέες επιχειρήσεις πρέπει να εμπίπτουν στον ορισμό των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων (σύσταση Επιτροπής 2003/361/ΕΚ) και συμπεριλαμβάνονται οι ατομικές επιχειρήσεις (αυτοαπασχόληση).
Το συνολικό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα από κάθε πηγή των υποψήφιων δικαιούχων δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 25.000 ευρώ.
Οι νέες επιχειρήσεις θα πρέπει να έχουν αντικείμενο δραστηριοτήτων (κύρια και δευτερεύουσες) σε επιλεγμένους τομείς διαφοροποίησης του 2γενή και 3γενή τομέα (όπως περιγράφονται παρακάτω). Δεν υποστηρίζεται η δημιουργία νέων επιχειρήσεων με σύνθετο αντικείμενο όπου περιλαμβάνονται δραστηριότητες εκτός «επιλεγμένων τομέων», με την εξαίρεση επιχειρήσεων που έχουν δευτερεύουσα δραστηριότητα στον πρωτογενή τομέα ΟΜΑΔΑ ΚΑΔ 01: ΓΕΩΡΓΙΑ (χωρίς να υποστηρίζονται για αυτή).
Οι υποψήφιοι δικαιούχοι δεν πρέπει να έχουν ασκήσει προηγουμένως άλλη επιχειρηματική δραστηριότητα, συμπεριλαμβανόμενης της αυτοαπασχόλησης, εξαιρούμενης της γεωργικής δραστηριότητας (ΟΜΑΔΑ ΚΑΔ 01: ΓΕΩΡΓΙΑ).
Πρέπει να τηρούνται η συμβατότητα με το εθνικό και κοινοτικό θεσμικό πλαίσιο και πολιτικές και η μη διπλή χρηματοδότηση.
Δεν είναι επιλέξιμοι ως δικαιούχοι: δημόσιοι φορείς, μη κερδοσκοπικές εταιρίες, δικαιούχοι υπομέτρων 6.1 και 6.3 του ΠΑΑ 2014 –20 (νέοι γεωργοί, μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις), ομάδες ή οργανώσεις παραγωγών ή άλλο κοινό εταιρικό σχήμα (και νόμιμος εκπρόσωπος ή κύριος εταίρος του) με χρηματοδότηση από άλλα μέτρα του ΠΑΑ 2014 –20 για κοινό επιχειρηματικό σχέδιο.
Αρχές σχετικά με τον καθορισμό των κριτηρίων επιλογής
Προτεραιότητα θα δοθεί στα εξής:
ενίσχυση των επαγγελματιών γεωργών και μελών αγροτικού νοικοκυριού αυτών (εξαιρουμένων γεωργικών εργατών),
στήριξη της γυναικείας και νεανικής επιχειρηματικότητας, ανέργων,
συνάφεια επαγγελματικών προσόντων ή εργασιακής εμπειρίας,
εισοδηματικά κριτήρια (όπως ενδεικτικά ενίσχυση δικαιούχων με χαμηλό οικογενειακό εισόδημα ή γεωργικές εκμεταλλεύσεις με χαμηλή παραγωγική δυναμικότητα),
χαρακτηριστικά περιοχών (όπως ενδεικτικά ενίσχυση επιχειρήσεων σε ορεινές , νησιωτικές ή με άλλα χαρακτηριστικά περιοχές, πληθυσμιακά κριτήρια),
χαρακτηριστικά έναρξης της επιχειρηματικής δραστηριότητας (όπως ενδεικτικά χώροι εγκατάστασης ή λοιπά λειτουργικά χαρακτηριστικά, ύπαρξη στοιχείων δικτύωσης),
Προσέγγιση επιχειρηματικού σχεδίου (όπως ρεαλιστικότητα και συμβολή της μελλοντικής κατάστασης σε στοχεύσεις του ΠΑΑ 2014-2020 ή των Περιφερειακών Στρατηγικών για την τοπική ανάπτυξη όπως δημιουργία θέσεων απασχόλησης, στήριξη αγροτουρισμού – οικοτεχνίας – πολυλειτουργικών αγροκτημάτων-οινοτουρισμού, τομείς RIS, προσφορά βασικών υπηρεσιών σύμφωνα με τοπικές ανάγκες).
(Ισχύοντα) ποσά και ποσοστά στήριξης
Το ποσό ενίσχυσης θα κυμαίνεται από 11.000 ευρώ έως και 20.000 ευρώ ανά δικαιούχο (φυσικό πρόσωπο).
Ειδικότερα το βασικό ποσό ενίσχυσης θα είναι:
α) 11.000 ευρώ για έναρξη γραφείου παροχής υπηρεσιών (π.χ. αρχιτεκτονικό γραφείο),
β) 16.000 ευρώ για έναρξη επιχείρησης διαφορετική από την περίπτωση (α) (π.χ. παντοπωλείο).
Τα παραπάνω ποσά θα αυξάνονται αναλογικά κατά 4.000 ευρώ εφόσον η περιοχή μόνιμης κατοικίας / έδρα των δικαιούχων βρίσκεται σε περιοχές ορεινές ή σε μικρά νησιά (νησιά μέχρι και 3.000 κατοίκους πληθυσμό) ή συνδυασμός αυτών των κατηγοριών περιοχών.
Το ποσοστό επιχορήγησης ανέρχεται στο 100% του συνολικού προϋπολογισμού και είναι σε συμβατότητα με τις διατάξεις για την εσωτερική αγορά της ΣΕΚ – βλ. Άρθρο 45 του Κανονισμού (ΕΕ) 702/2014 Απαλλακτικός στη γεωργία.
Προϋποθέσεις συμμετοχής
Θα προβλέπεται η προσκόμιση των αναγκαίων παραστατικών – δικαιολογητικών και η διενέργεια διασταυρωτικών ελέγχων με διαθέσιμες πηγές – μητρώα και πληροφοριακά συστήματα (όπως μητρώο επιχειρήσεων, φορολογικά μητρώα), ενδεικτικά για τα εξής:
Μη προηγούμενη άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας από τον υποψήφιο δικαιούχο,
Τόπος κατοικίας, έδρα και λοιπά χαρακτηριστικά νέας επιχείρησης,
Μη ταύτιση δικαιούχων με δικαιούχους υπομέτρων 6.1, 6.3,
Εκπλήρωση των στόχων του επιχειρηματικού σχεδίου (όπως έναρξη δραστηριότητας, δημιουργία θέσεων απασχόλησης) καθώς και σχετικών υποχρεώσεων που προκύπτουν από το θεσμικό πλαίσιο (εθνικό ή κοινοτικό) κατά την υλοποίηση του σχεδίου,
Σε περίπτωση σύστασης νέων επιχειρήσεων διαφορετικών από ατομικές επιχειρήσεις (αυτοαπασχόλησης) να πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις όλοι εταίροι.
Είναι δυνατές προσαρμογές στο επιχειρηματικό σχέδιο με σκοπό την καλύτερη και έγκαιρη ανταπόκριση σε μεταβαλλόμενες συνθήκες υλοποίησης. Τυχόν ουσιώδεις αλλαγές ως προς το περιεχόμενο του επιχειρηματικού σχεδίου ενδέχεται να γίνουν αποδεκτές (κατ΄ ανώτερο 2 φορές) μόνο ύστερα από σαφή αιτιολόγηση και υπό αυστηρές προϋποθέσεις (όπως να μην οδηγούν σε επίπεδα κατώτερα του ελάχιστου ορίου βαθμολογίας).
Σύνοψη των απαιτήσεων του επιχειρηματικού σχεδίου
Το επιχειρηματικό σχέδιο (με μέγιστη διάρκεια τα 4 έτη) θα πρέπει να περιέχει τα ακόλουθα:
Α) Περιγραφή της αρχικής κατάστασης, των οροσήμων και των στόχων (μαζί με το χρονοδιάγραμμα επίτευξής τους), με αναφορά σχετικών οικονομικών και λειτουργικών στοιχείων της δραστηριότητας (όπως για παράδειγμα οικονομικά στοιχεία, επαγγελματικά προσόντα αρχηγού, στοιχεία απασχόλησης – εργατικού δυναμικού, εγκαταστάσεις – εξοπλισμός).
Οι στόχοι του επιχειρηματικού σχεδίου για την ανάπτυξη νέας μη γεωργικής επιχείρησης θα πρέπει να είναι μετρήσιμοι και να συμπληρώνονται βάσει τυποποιημένου σχεδίου που θα περιλαμβάνεται στην αίτηση ενίσχυσης. Μπορεί να είναι ποσοτικοί (όπως η δημιουργία θέσεων απασχόλησης) ή και ποιοτικοί (όπως η ανάπτυξη τομέων όπως η οικοτεχνία και ο αγροτουρισμός, η πιστοποίηση προϊόντων), αλλά η επίτευξή τους είναι υποχρεωτική (για παράδειγμα ανεξαρτήτως της ένταξης ή μη σε άλλα μέτρα του ΠΑΑ ή άλλα προγράμματα). Οι στόχοι μπορούν να αφορούν μια ή περισσότερες από τις ενδεικτικές κατευθύνσεις για την ανάπτυξη μη γεωργικών δραστηριοτήτων όπως:
Τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και θέσεων απασχόλησης,
Την έναρξη νέων επιχειρήσεων σε τομείς με προστιθέμενη αξία που περιγράφονται στη στρατηγική του ΠΑΑ ή σε περιφερειακές στρατηγικές για την τοπική ανάπτυξη (για παράδειγμα αγροτουρισμός, οικοτεχνία, παροχή κοινωνικών υπηρεσιών),
Τον εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης της πρόσβασης στην αγορά και της αποτελεσματικής χρήσης των πόρων (για παράδειγμα τυποποίηση – πιστοποίηση προϊόντων και υπηρεσιών, ανάπτυξη ηλεκτρονικού εμπορίου ή άλλων ΤΠΕ εφαρμογών, απόκτηση τεχνογνωσίας, συμμετοχή σε δικτύωση)
Το επιχειρηματικό σχέδιο θα πρέπει να προβλέπει ως δέσμευση τη δημιουργία τουλάχιστον μίας (1) νέας θέσης απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένης της αυτοαπασχόλησης, καθώς και την έναρξη/δήλωση της σχετικής δραστηριότητας στις φορολογικές αρχές (ΔΟΥ) (το αργότερο εντός 6 μήνες από την ημερομηνία της απόφασης έγκρισης) και διατήρησης τους μέχρι την ολοκλήρωση και την ορθή υλοποίηση του επιχειρηματικού σχεδίου. Κατά τη διάρκεια της υλοποίησης θα πρέπει να υπάρχει συμμόρφωση με τις σχετικές απαιτήσεις που προκύπτουν από το εθνικό ή κοινοτικό θεσμικό πλαίσιο (όπως ασφαλιστικές και φορολογικές υποχρεώσεις, εγγραφή σε μητρώα).
Β) Αναλυτικά στοιχεία (όπως περιγραφή, προϋπολογισμός, πηγές χρηματοδότησης, χρονοδιάγραμμα) των δράσεων και λοιπών ενεργειών προς επίτευξη των στόχων για την ανάπτυξη μη γεωργικών δραστηριοτήτων, όπως ενδεικτικά:
Υλοποίησης λειτουργικών ενεργειών και σχετικών δαπανών (όπως ενοικίαση χώρου λειτουργίας επιχείρησης, εγγραφή σε επιμελητήριο και ασφαλιστικό φορέα),
Υλοποίηση επενδύσεων (όπως αγορά εξοπλισμού, διαμόρφωση χώρου εγκατάστασης),
Λοιπές παρεμβάσεις οικονομικού, τεχνολογικού ή οργανωτικού εκσυγχρονισμού (όπως συμμετοχή σε κατάρτιση, συμβουλευτικές υπηρεσίες, ενέργειες τυποποίησης – πιστοποίησης και προώθησης /marketing προϊόντων, συμμετοχή σε συλλογικές δράσεις).
Εν γένει το επιχειρηματικό σχέδιο δεν θα έχει γεωργικό προσανατολισμό και θα αφορά τον 2γενή τομέα (εκτός εμπορίας και μεταποίησης γεωργικών προϊόντων προς γεωργικά προϊόντα του Παραρτήματος Ι της ΣΛΕΕ) και τον 3γενή τομέα της παροχής υπηρεσιών και ειδικά κατηγορίες «διαφοροποιημένων» δραστηριοτήτων, έτσι όπως καθορίζονται παρακάτω.
Καλυπτόμενοι τομείς διαφοροποίησης
Η υποστήριξη αφορά τις εξής κατηγορίες «διαφοροποιημένων» μη γεωργικών δραστηριοτήτων του 2γενή και 3γενή τομέα:
Δραστηριότητες εμπορίας και μεταποίησης προς μη γεωργικά προϊόντα (μη τρόφιμα) που σχετίζονται με την οικοτεχνία, τα τοπικά προϊόντα και μικρές παραδοσιακές δημιουργικές βιοτεχνίες (όπως κατασκευή προϊόντων κλωστοϋφαντουργικής, ένδυσης, από δέρμα – ξύλο – φελλό και καλαθοποιίας, παραγωγή σαπουνιών, κεραμικών, επίπλων, κοσμημάτων, παιχνιδιών) ΟΜΑΔΕΣ ΚΑΔ: 14-17, 20, 23,31,32,
Παροχή επιστημονικών, τεχνικών, κοινωνικών υπηρεσιών και μικρής κλίμακας λιανεμπορίου που εξυπηρετούν την τοπική οικονομία και καθημερινές ανάγκες κατοίκων (όπως υπηρεσίες γεωτεχνικών, λογιστών, αρχιτεκτόνων, κτηνιάτρων, ξενόγλωσση ή άλλη ειδική εκπαίδευση, ιατρικές υπηρεσίες, φύλαξη μικρών παιδιών, επαγγελματικά εργαστήρια χωρίς άδεια λειτουργίας) ΟΜΑΔΕΣ ΚΑΔ: 69-71,73, 85-87, 96, 47,
Δραστηριότητες σχετικά με τον πολιτισμό, την αναψυχή και τις ειδικές μορφές τουρισμού (όπως καταλύματα, ενοικίαση ειδών αναψυχής, διοργάνωση πολιτιστικών ή άλλων εκδηλώσεων) ΟΜΑΔΕΣ ΚΑΔ 55, 75, 91, 93,
Δραστηριότητες μεταποίησης προς μη γεωργικά προϊόντα (επεξεργασμένα τρόφιμα), εστίασης και λιανικής πώλησης ποτών και τροφίμων ασκούμενες αυτόνομα ή συνδυαστικά μεταξύ τους (βλ. περιπτώσεις Καταστημάτων Υγειονομικού Ενδιαφέροντος όπου υπάρχει συνδυασμός παρασκευής, λιανικής πώλησης και κατανάλωση από πελάτες εντός και εκτός αυτών των καταστημάτων όπως γαλακτοπωλεία, ζαχαροπλαστεία, αρτοποιία) ΟΜΑΔΕΣ ΚΑΔ 55, 75, 91, 93, 47.
Σε όλα τα παραπάνω δεν περιλαμβάνονται: α) η μεταποίηση γεωργικών προϊόντων όπου εισερχόμενο και εξερχόμενο προϊόν ανήκει στα Προϊόντα εντός Παραρτήματος Ι της ΣΛΕΕ, β) επαγγέλματα ή επιχειρήσεις που είναι πλανόδιες-εποχικές ή δεν έχουν «φυσική έδρα/υπόσταση, απαιτούν κενή θέση (όπως συμβολαιογράφος) ή πλειοδοτικό διαγωνισμό (όπως κυλικεία) λειτουργούν αποκλειστικά βραδινές ώρες (όπως κέντρα διασκέδασης) ή αφορούν τυχερά παιχνίδια.
Περαιτέρω εξειδίκευση των αναφερόμενων κλάδων και επιχειρήσεων θα γίνει στο εθνικό θεσμικό πλαίσιο ή την πρόσκληση.»
