Συνταγή για μουσακά από την Κατερίνα Καράδαλη
Γεια σας φίλες /φίλοι μου !
Ο καιρός έφτιαξε πλέον ,το ίδίο φαντάζομαι και η διάθεσή σας !!!
Γι αυτό κι εγώ μετά από αρκετές συνταγές γλυκών, λέω σήμερα να φτιάξουμε τον παραδοσιακό μουσακά .Άλλωστε βαδίζουμε προς το καλοκαίρι και αυτό το φαγητό θα το μαγειρέψουμε σχετικά συχνά,εφόσον η μελιτζάνα θα είναι στην εποχή της .
Εμένα προσωπικά είναι ένα από τα αγαπημένα μου φαγητά .
Αλλά αρέσει και σε πάρα πολύ κόσμο .Δεν είναι τυχαίο που οι τουρίστες τον αναζητούν στα εστιατόρια των νησιών ,αλλά και των μεγαλουπόλεων της χώρας μας .
Θεωρείται δύσκολο φαγητό λόγω της χρονοβόρας διαδικασίας του,αλλά είναι θεσπέσιος ο συνδυασμός πατάτας,μελιτζάνας ,κιμά και μπεσαμέλ .
Λίγα λόγια για τον μουσακά (από την wikipedia):
Ο μουσακάς (Αραβικά: مسقعة musaqqaʿa ‘chilled’, Νότια Σλαβικά musaka/мусака,Τούρκικα: musakka, Ουγγρικά: rakott padlizsán – από την Τούρκικη λέξη για την μελιτζάνα patlıcan) είναι ένα πιάτο από μαγειρεμένο κιμά, μελιτζάνες και πατάτες που συναντάται σε διάφορες μορφές σε όλα τα Βαλκάνια (Βουλγαρία, Ρουμανία), σε χώρες της Μέσης Ανατολής (Αίγυπτος, Λίβανος), της Κεντρικής Ευρώπης, στην Ελλάδα και στην Τουρκία.
Η λέξη μουσακάς προέρχεται από το αραβικό “musaqqa‘a”, το οποίο σημαίνει κρύο. Η ρίζα “saqqa‘a” ( θηλυκή παθητική μετοχή του ρήματος παγώνω) προέρχεται από τη λέξη “sa’a” που σημαίνει παγωμένο, η οποία με τη σειρά της προέρχεται από τη λέξη “saqi’a” που μεταφράζεται ως άσπρο. Όμως, αυτή δεν είναι η μοναδική ετυμολογική εξήγηση της λέξης μουσακάς. Ο ‘Αλαν Ντέιβιντσον στο “Oxford Companion to Food” παραπέμπει μεν στην αραβική λέξη musaqqa( με την έννοια του υγραίνω), επισημαίνοντας παράλληλα ότι το όνομα αυτό χρησιμοποιήθηκε στην Τουρκία πρώτα και ότι δεν είναι βέβαιο ότι το πιάτο προέρχεται από την αραβική παράδοση. Ακόμη, σύμφωνα με τον Κλίφορντ Ράιτ, ετυμολογικά ο μουσακάς μπορεί να βασίζεται στο παλαιστινιακό musakhkhan (“αυτό που έχει ζεσταθεί”), το οποίο ουσιαστικά είναι ένα πιάτο από ψιλοκομμένο κοτόπουλο μαγειρεμένο με κρεμμύδι, τυλιγμένο σε ειδικό ψωμί και ψημένο στο φούρνο. Τέλος, ο Αλέξανδρος Γιώτης, στο “Ιστορία μαγειρικής και διατροφής”, γράφει για τη λέξη “μουχάσα”, η οποία στα αραβικά παραπέμπει σε τεχνική παρά σε συνταγή.
Η προέλευση του μουσακά δεν είναι ιστορικά κατοχυρωμένη, πολλοί όμως υποστηρίζουν ότι το πιάτο προέρχεται από τον περσικό maguma, ένα φαγητό που αποτελεί συνδυασμό αρνιού και μελιτζάνας. Η ελληνική εκδοχή του μουσακά τοποθετείται χρονικά στον 20ο αιώνα. Πιο συγκεκριμένα, ο μουσακάς όπως είναι ευρέως γνωστός σήμερα εμφανίστηκε το 1910 με την κυκλοφορία των συνταγών του αρχιμάγειρα Νικολάου Τσελεμεντέ . Η διαφορά έγκειται στην προσθήκη της μπεσαμέλ και στην αφαίρεση των πολλών μπαχαρικών από την εκτέλεση της συνταγής.
Στην ελληνική εκδοχή του μουσακά, οι μελιτζάνες κόβονται σε λεπτές φέτες και τηγανίζονται ελαφρά σε ελαιόλαδο. Στη συνέχεια, στρώνονται σε ταψί με ένα μίγμα από αλεσμένο αρνίσιο ή μοσχαρίσιο κιμά, κρεμμύδια, σάλτσα ντομάτας και διάφορα καρυκεύματα. Στην κορυφή των στρώσεων απλώνεται η μπεσαμέλ και τρίμματα φρυγανιάς ή τυριού.
Γνωστή επίσης είναι και η μακεδονική παραλλαγή με την προσθήκη τηγανισμένης πατάτας αλλά και η νηστίσιμη εκδοχή, με την αντικατάσταση του κιμά από μαγειρεμένο χταπόδι. Άλλες παραλλαγές στη συνταγή αφορούν λιγότερο παραδοσιακές εκδοχές όπου η μελιτζάνα αντικαθίσταται με κολοκυθάκια ή ο χορτοφαγικός μουσακάς όπου η μπεσαμέλ και ο κιμάς παράγονται από σόγια.
Και κάπου εδώ (αφού σας κούρασα λιγάκι διαβάζοντας τόσα λόγια για τον μουσακά …..)ας ξεκινήσουμε να τον φτιάξουμε γιατί όπως είπαμε θέλει τον χρόνο του.
Τι θα χρειαστούμε για να φτιάξουμε μουσακά;
Υλικά συνταγής :
- 4-5 μελιτζάνες
- 4-5 πατάτες
- λάδι για τηγάνισμα
- 1 κιλό κιμά μοσχαρίσιο
- 2 κρεμμύδια, ψιλοκομμένα
- 2 σκελίδες σκόρδο, ψιλοκομμένες
- 1 κονσέρβα ντοματάκια
- 2 κ.σ. ντοματοπελτέ
- 1 κ.γλ. ζάχαρη
- αλάτι και φρεσκοτριμμένο πιπέρι
- 1 φύλλο δάφνης
- 1 πρέζα κανέλα ή 1 στικ κανέλας
- λίγο φρεσκοτριμμένο μοσχοκάρυδο
- ¼ της κούπας ελαιόλαδο
Για τη μπεσαμέλ
- 900ml γάλα (3 και ¾ της κούπας)
- 120γρ. βούτυρο
- 120γρ. αλεύρι
- μια πρέζα μοσχοκαρύδο
- 2 κρόκους αυγών
- 100γρ. παρμεζάνα ή κεφαλοτύρι ή γραβιέρα τριμμένη
- Και σε περίπτωση που βαριέστε να φτιάξετε μπεσαμέλ ,υπάρχουν και οι έτοιμες.
Εκτέλεση συνταγής :
- Για να φτιάξετε αυτή τη συνταγή για παραδοσιακό μουσακά, ξεκινήστε ετοιμάζοντας τις μελιτζάνες και τις πατάτες. Αφαιρέστε το κοτσάνι και κόψτε τες σε ροδέλες περίπου 1εκ. σε πάχος. Αλατίστε, βάλτε τες σε ένα σουρωτήρι και αφήστε γαι 30 λεπτά. Ξεφλουδίστε τις πατάτες και κόψτε σε ροδέλες 1εκ. σε πάχος.
- Ξεπλύνετε τις μελιτζάνες με μπόλικο νερο και στίψτε με τα χέρια σας να φύγουν τα πολλά νερά. Στεγνώστε τες με λίγο χαρτί και τηγανίστε σε άφθονο λάδι μέχρι να πάρουν ωραίο χρώμα. Βαλτε τις μελιτζάνες σε απορροφητικό χαρτί . Ξεφλουδίστε τις πατάτες και κόψτε σε ροδέλες 1εκ. σε πάχος. Τηγανίστε σε άφθονο λάδι και αφήστε σε απορροφητικό χαρτί. Για μια πιο ελαφριά εκδοχή του παραδοσιακού μουσακά, ραντίστε τις μελιτζάνες και τις πατάτες με λάδι και αλατίστε και ψήστε σε προθερμασμένο φούρνο στους 200C μέχρι να μισομαλακώσουν.
- Συνεχίστε με τη σάλτσα κιμά για τον μουσακά. Ζεστάνετε μια κατσαρόλα σε μέτρια προς δυνατή φωτιά και προσθέτετε το ελαιόλαδο. Προσθέστε τα ψιλοκομμένα κρεμμύδια και σοτάρετε μέχρι να μαλακώσουν. Προσθέστε και ανακατέψτε το σκόρδο, τον ντοματοπελτέ και τον κιμά, σπαζοντάς τον με μία ξύλινη κουτάλα και σοτάρετε καλά. Προσθέστε τη σάλτσα ντομάτας, τη ζάχαρη, την κανέλα, το γαρύφαλο, το φύλλο δάφνης , το μοσχοκάρυδο και αλατοπιπερώστε. Φέρτε σε βρασμό, χαμηλώστε τη φωτιά και σιγοβράστε με το καπάκι για περίπου 30 λεπτά, μέχρι να δέσει και να εξατμιστούν τα ζουμιά του. (Αφού έχει μαγειρευτεί ο κιμάς, αφαιρέστε τη δάφνη, το γαρύφαλλο και την κανέλα).
- Ετοιμάστε τη μπεσαμέλ για τον μουσακά. Χρησιμοποιήστε μια μεγάλη κατσαρόλα για να λιώσετε το βούτυρο σε χαμηλή-μέτρια φωτιά. Προσθέστε το αλεύρι ανακατεύοντας συνεχώς για να δημιουργηθεί μια πάστα. Προσθέστε το γάλα λίγο λίγο και σε σταθερή ροή, ενώ παράλληλα ανακατεύετε με το σύρμα. Αν η μπεσαμέλ δεν είναι αρκετά πηχτή, βράστε σε χαμηλή φωτιά, ενώ συνεχίζετε να ανακατεύετε. Αφαιρέστε τη κατσαρόλα από τη φωτιά και προσθέστε τους κρόκους, το αλάτι, το πιπέρι, μια πρέζα μοσχοκάρυδο και το τριμμένο τυρί και ανακατέψτε καλά με το σύρμα.
- Για αυτή τη συνταγή για μουσακά με πατάτες και μελιτζάνες θα χρειαστείτε ένα μεγάλο ταψί, περίπου 25*35. Βάλτε στον πάτο μια στρώση από πατάτες, στριμωχτά, να μη μείνουν κενά. Από πάνω βάλτε μια στρώση μελιτζάνες και πασπαλίστε με λίγη γραβιέρα τριμμένη. Αδειάστε τον κιμά από πάνω και ισιώστε να πάει παντού. Περιχύστε με την μπεσαμέλ και πασπαλίστε με τριμμένο τυρί.
- Ψήστε τον μουσακά σε προθερμασμένο φούρνο στους 180-190 βαθμούς κελσίου για 60 λεπτά περίπου, εώς ότου σχηματίστει ροδοκόκκινη κρούστα. Πριν κόψετε τον μουσακά σε κομμάτια αφήστε να κρυώσει για μισή με μια ώρα.
‘’Είμαι βέβαιη πως θα γλείφετε τα δάχτυλά σας !!!’’
Καλή σας επιτυχία και καλή όρεξη !!!
Εις το επανιδείν
Καράδαλη Κατερίνα
